Ор дӀадаккхаран белхан барам хьесапдар .

Раскопан белхан барам хьесап бар .

Дехар ду, барамаш метрашца гайта

B - ор кӀоргалла
Y - ор дохалла
X - ор шуьйра

ГӀишлошъяран латта дӀадаккхаран болх — бух бан, бассейн я Ӏам бан ор даккхар, автономни канализацин системина автономни канализацин системина окопаш яр, дренажни система я дачана хи латторан окопаш яр.
Лаьттан латта дӀадоккхуш болх вовшахтухуш, чӀогӀа мехала ду дӀадоккхуш долчу латтанан барам нийса мах хадор.
Ахкаран белхан мах лаьтта ша ор я окоп дӀаяккхарх а, латта дӀадаккхарх а. План хӀотто догӀу лакхара токхе латта дӀасадаржо, бешахь кхин дӀа а пайдаэца. Лаьттан беркат доцу дакъа леладо меттиг нисъян, бух юхабуза, я меттигера арахьа дӀасалело. Лаьтта дӀадоккху меттигаш хьалххе билгалйоху.

Иштта тидаме эца деза, 1 кубометр латта хьакхаран мехаш кест-кеста хьалабовлу, белхан кӀоргалла алсамъяларца. Цундела лаьтта тӀера 1 метр кӀоргене кхаччалц а, 1 метр а, цул кӀоргене кхаччалц а мах атта шозза хийцабала тарло. Лаьтта хьийзор а дукха хьолахь шакъаьстина харжамийн хӀума ю. Дагахь доцуш харжаш ца хилийта, дерриг а хьалххе дийцаре де подрядчикца.

Бух дӀабоьттича опалубка дӀахӀотторан оран барамехь йолу маржа тидаме эца.

Куьйга я экскаваторца?
ХӀора а цу некъан шен дика а, вон а агӀонаш ю.
Куьйга болх бечу хенахь, латта дӀадаккхар нийса дан йиш ю.
Йорах къинхьегам а, кегий барамаш а болуш, куьйга латта дӀадаккхаран белхан чаккхенан мах кӀезиг хила тарло экскаватор а, кхин леррина гӀирс а аренде эцчачул. Оран барамна а, геометрина а тӀехь урхалла дан атта ду.
Амма латтанан дикка барам а, белхан сихалла а йолуш, экскаваторо дукха хьолахь толам боккху. Мухха делахь а, сацам хьайна тӀехь бу.

Ахкаран белхаш дӀабахьаран низам.
Ор билгалдаккхар.
Цкъа хьалха ор я окоп ян меттиг билгалъяккха еза. Иза дан лаьттан тӀехь болх бан меттиг билгалйоккху шпилькашца а, юткъачу шнурца а. Геометрина урхалла дан хиндолчу оран ши диагональ лору — уьш цхьаьнакхета еза.

Амма иза говзаллин йоцу кеп ю, нийса ю окопаш билгалъяха я мелла а нийсачу латтан дакъана.

Ахкаран белхан нийса проект ян лелайо хӀара технологи.
ХӀоттийначу орна цхьацца генахь, шиъ-шиъ тобанашца чуйоху дечигах йина бӀогӀамаш. (гӀиллакх;). Царна тӀе луьра горизонталехь дӀахӀиттайо пандарш, царна тӀе дӀасадоькъу шнураш. Вовшашца цхьана тӀегӀанехь дӀахӀитто хьажа пандарш.
Шнураш хьийзорца нийса билгалонаш йо. И дӀакхоьссина меттигаш тӀаьхьо лелайо нийса дӀахӀитторехь тасман бух опалубка.

Нивелал, теодолит, лазеран рулетка я лазеран нивелал еш болх чӀогӀа атта хуьлу.


Ор даккхар.
Нагахь латта гӀийла делахь, я латта доккхуш кӀорга делахь, къаьсттина тидам тӀебахийта латта дӀадоккху белхийн кхерамазаллин. Цу хьолехь оран пенаш луьра вертикальца ца до, амма лакхе йолуш — латта ца Ӏоттадайта.

Оран пенаш а, бух а Ӏуналла до нисса а, кхачам боллуш еха баттерфляйца а.

Геометрин урхалла дар.
Цхьа хилам бу нийса 90 градус ангалан. АгӀонаш йолу кхоъагӀо 3:4:5 10 метр (я оцу терахьийн дукхаллин агӀонашца .) цхьа ангалан 90 градус ю. Цхьана агӀор 3 метр дӀахӀоттае, вукху агӀор 4, точкашна юкъахь нийсса 5 метр хила еза.