Кудуктуң азы цилиндр хевирлиг оңгарның хемчээлин санаары
Хемчээлдерни метрлер-биле көргүзүп көрүңерем
D1 - кудуктуң үстүнде диаметри
D2 - кудуктуң адакы диаметри
H - тереңи
Оон аңгыда, кудук казып алырының өртээн болгаш черни казып кааптарының өртээн айтып болур силер.
Хемчээлдиң санаашкыны
Хууда бажыңга суг хандырылгазының үш аргазы бар. Кудукту бодуңар казып ап болур силер, аңаа специалистерни ажылдадып ап болур силер, азы өнчүңерге кудукту казып ап болур силер. Шупту аргаларның эки болгаш багай талалары бар.
Хөй кижилер боттарының өнчүзүнге кудукту тургузарын сонуургаар, чүге дизе ол чиик өртектиг, ону 50 чыл ажыг ажыглап болур, ындыг тудугну арыглаары кудукка бодаарга дыка белен. Оон аңгыда кудук казарда тускай чөпшээрел херек чок.
Ынчалза-даа, силерниң чериңерге кудук казып алыр дизе, баштай чамдык санал-оналдарны кылыр апаар силер. Бистиң санал-онал программавыс силерге мында дузалаар. Силерниң кылыр ужурлуг чүүлүңер болза, кудуктуң тереңин, ооң үстүнде болгаш адакы диаметрин база чурттап турар чериңерде казып тыварының өртээн чогуур шөлдерже киирер силер, ооң соонда программа боду кудуктуң хемчээлин болгаш үнелелдиң ону казып алырының өртээ.
Кудук казып турар
Кудукту бодуңар казып тургаш, бир дугаарында, эң чугула чүүл – аңаа турар черни шилип алыры. 50 метр радиус иштинде сугнуң шынарынга салдар чедирип болур үрезин азы өске-даа хир-чам шыгжаар черлер чок болуру чугула. Бажыңдан 5 метрден чоок кудук салбас болза эки. Чок болза, чер агып батканындан бажыңның фундаментизинге үрелиишкин болур айыыл бар.
Кудуктуң тереңин база тодарадыры чугула. Ону кылырда, кожа-хелбээ черлерде дөмейлешкек тудугларның тереңин билип ап болур силер, азы кудукту баш бурунгаар казып ап болур силер.
Чылдың кайы-даа үезинде кудук казып болбас дээрзин утпаңар. Аңаа эң-не таарымчалыг үе июньдан сентябрьга чедир. Бо үеде суг шыгжамыры куду деңнелде, ынчангаш часкы үер соонда артып калган үстүнде каъттардан суг силерни мегелетпес.
Дараазында сагыш човаар чүүлүңер болза, кудуктуң ханаларын канчаар быжыглаар силер. Мында элээн каш аргалар бар. Бо дээрге ыяш каркас, монолиттиг бетон болгаш кирпич-тир. Бо быжыглаашкын аргаларының кайызы-даа чамдык ажыктыг талаларлыг. Ынчангаш, ыяш каркас эң чиик өртектиг. Ынчалза-даа ол кыска хуусаалыг. Ооң ажылдаар хуусаазы 15 чылдан ажа бербес. Оон аңгыда ону чылдың-на шөлден арыглаар херек. Оон аңгыда, ындыг кудукту казып турда, ханалары быжыглаттынмайн турар, ынчангаш черниң дүжер айыылы тургустунуп турар.
Монолиттиг бетон эки, чүге дизе ол кудукче үстүкү сугнуң кирбезин болдурбас. Ынчалза-даа ындыг кудукту тударынга хөй үе херек, ооң өртээ база элээн аар болур. Мында силерде ийи арга бар. Ханаларны быжыглаар бетон хевирлерни бодуңар кылып алыңар, азы садып алыңар. Чүнү канчаарын шиитпирлээр мурнунда, заводта кылган демир-бетон цилиндрлер силерниң бодуңарның кылып шыдаар цилиндрлериңерден быжыг дээрзин утпаңар. Ынчалза-даа, оларның өртээ аар болур.
Кирпич кудук тудары тускай мергежилди болгаш узун белеткелди негеп турар. Ханаларны быжыглаар, кирпич адаанда фундаментини кылыр. Ынчалза-даа, бетон ышкаш, кирпич үстүкү сугну кудукче киирбес.
Кудук белен болган соонда
Кандыг-даа хевирниң кудук херекселин шилип алыр болзуңарза, ону үе-үе болгаш-ла дезинфекциялаар херек. Арыглаашкынны чылда эвээш дизе ийи катап кылыр, кудукче даштыкы чүүлдер кире бээр болза, хөйү-биле кылыр.
Кудукту арыглаарда, сугну насос-биле үндүрер. Оон адаанда каътче дүжүп келгеш, херектиг арыглаашкын ажылдарын кылып турар бис. Кудуктуң шалазындан болгаш ханаларындан даштыкы чүүлдерни, ховунуң, элезинниң болгаш хир-чамның даштарын ап кааптарга, дезинфекцияны чорудуп турар бис. Ону кылырда, кудуктуң ханаларын чүвүр-биле азы узун дүктүг щётка-биле хлорлуг раствор-биле чажар.
Кудукту катап суг долдуруптарга, 1 литр сугга 150 мг хемчээлдиг хлорлуг растворну база немээр. Сугну холааш, кудукту дуглап алгаш, ийи шак дургузунда салыр. Оон сугну база катап сордургаш, кудукту арыг суг-биле чуур. Хлорнуң чыды чиде бээрге чедир ынчаар катаптаар.